Cá chuột - Tìm hiểu về "người dọn dẹp" cần mẫn trong bể cá

Cá chuột là một loài cá cảnh nhỏ nhắn, hiền lành, đa dạng màu sắc và có thể giúp dọn dẹp đáy bể sạch sẽ, rất được yêu thích trong các bể thủy sinh.

Cá chuột là một trong những loài cá cảnh nước ngọt được yêu thích nhất hiện nay, chúng thường xuất hiện trong bể cá thủy sinh bởi có ngoại hình nhỏ nhắn, đẹp mắt, giá thành rẻ và còn là một "người dọn dẹp" cần mẫn giúp cho đáy bể luôn sạch sẽ.

Trong bài viết hôm nay, hãy cùng cá cảnh đẹp đi sâu tìm hiểu rõ hơn về nguồn gốc, tập tính, cách chăm sóc cá chuột hiệu quả để giúp bạn tự tin thử sức với loài cá cảnh này nha.

Nguồn gốc cá chuột

Cá chuột có nguồn gốc từ Nam Mỹ.

Cá chuột là tên gọi chung của một nhóm cá cảnh nhỏ thuộc họ Callichthyidae, có nguồn gốc từ Nam Mỹ, thường được tìm thấy ở các con sông lớn như sông Amazon, sông Orinoco...

Trong tự nhiên, cá chuột sống ở các dòng suối nước ngọt, con sông có nước chảy chậm, lòng sông nhiều lá rụng, rễ cây và bùn mềm, nơi chúng có thể dễ dàng tìm kiếm mảnh vụn thức ăn, hữu cơ, côn trùng nhỏ,...

Đầu thế kỷ 20, cá chuột mới bắt đầu được du nhập vào giới cá cảnh thủy sinh vì có ngoại hình đẹp, hiền lành và có khả năng "dọn dẹp" đáy bể rất tốt. Sau đó được nhận giống rộng rãi tại châu Á như Thái Lan, Việt Nam và Indonesia.

Hiện nay, sau nhiều quá trình nhân giống và lai tạo đã có hơn 150 loài cá chuột khác nhau.

Đặc điểm ngoại hình cá chuột

Cá chuột có những cọng râu trước miệng rất đặc biệt.

Cá chuột là loài cá cảnh nhỏ, có ngoại hình dễ thương, nhiều biến thể màu sắc khác nhau. Cùng tìm hiểu chi tiết về đặc điểm ngoại hình của loài cá dọn bể này nha.

• Kích thước: Nhỏ nhắn chỉ từ 3 - 7 cm.
• Hình dáng: Cơ thể thuôn dài, bụng tròn, trông khá mập mạp và đáng yêu.
• Miệng: Hướng xuống dưới, có 2 - 3 đôi râu ngắn quanh miệng để giúp chúng dò tìm thức ăn dưới đáy bể tốt hơn, và đây cũng là đặc điểm nhận dạng của loài cá này.
• Mắt: To tròn, linh hoạt giúp chúng quan sát tối trong môi trường tối hoặc dưới đáy bể.
• Không có vảy: Loài cá này không có vảy như cá bình thường mà thay vào đó là hai hàng tấm xương cứng chạy dọc hai bên thân.
• Vây: Nhỏ, mềm, vây lưng có hình tam giác, vây ngực và vây bụng ngắn.
• Màu sắc: Rất đa dạng, phổ biến là các màu như xám bạc, nâu, vàng, sọc, đen, panda, cà phê, chuột bạch,...

Tập tính của cá chuột

Cá chuột thích sống theo bầy đàn từ 5 - 10 con.

Cá chuột là một loài cá cảnh có tập tính vô cùng thú vị, nó được ví là một chú cá dọn bể chăm chỉ và thường xuất hiện trong các bể cá thủy sinh. Cùng tìm hiểu một số tập tính đặc biệt của loài cá này nhé.

Hoạt động ở tầng đáy, thích "dọn dẹp"

Cá chuột chủ yếu bơi và kiếm ăn ở dưới đáy của bể cá, chúng dùng những chiếc râu của mình để cần mẫn dò tìm thức ăn rớt dưới đáy bể hay trong các khe đá. Chúng vốn ăn tạp và thích ăn các mảnh vụn hữu cơ dưới đáy cho nên còn được mọi người gọi vui là "công nhân dọn dẹp chăm chỉ".

Hiền lành

Cá chuột có bản tính rất hiền lành, nó không bao giờ tranh dành lãnh thổ hay hung hăng với các loại cá khác trong bể, rất thích hợp nuôi trong bể thủy sinh với cá Neon Tetra, cá thần tiên, cá tam giác,...

Thích sống theo bầy đàn

Ca chuột rất thích sống theo bầy đàn, chúng luôn tụ tập thành từng nhóm nhỏ từ 3- 10 con hoặc có thể nhiều hơn. Nếu nuôi đơn lẻ 1 mình thì cá sẽ cảm thấy stress, rụt rè và lười hoạt động, cho nên bạn hãy lưu ý nuôi cá này theo nhóm nha.

Có thể thở bằng ruột

Mặc dù thích sống và hoạt động dưới đáy bể, tuy nhiên cá chuột thỉnh thoảng sẽ ngoi lên mặt nước rồi lặn xuống để có thể lấy oxy trực tiếp từ không khí bằng cách nuốt bong bóng và hấp thu qua ruột. Cho nên nên nếu bạn thấy cá hay bơi lên mặt nước thì đó là dấu hiệu hoàn toàn bình thường nhé.

Hướng dẫn nuôi cá chuột chi tiết cho người mới

Cá chuột thường sống ở đáy bể.

Cá chuột là một loài cá đẹp, hiền lành và khá là dễ nuôi, rất thích hợp cho người mới gia nhập bộ môn thủy sinh hay cá cảnh. Tuy nhiên để giúp chú cá này khỏe mạnh, sống lâu thì bạn hãy làm theo các hướng dẫn sau nhé.

Chuẩn bị bể nuôi cá chuột

Cá chuột là một loài cá có kích thước nhỏ nhắn chỉ từ 5 - 7 cm, nhưng nó lại có tập tính sống theo bầy đàn cho nên khi thiết kế bể để nuôi chúng bạn cần lưu ý một số điều sau:

• Kích thước bể: Tối thiểu 40 L, cho đàn từ 5 - 6 con, nếu nuôi chung với những loài cá khác thì phải trên 60L.
• Nền bể: Cá chuột thích hoạt động ở tầng đáy cho nên nền bể bạn nên rải một lớp cát mịn hoặc sỏi tròn để bảo vệ cá không bị tổn thương và có thể kiếm ăn dễ hơn.
• Hệ thống lọc: Bắt buộc phải có, nên chọn loại lọc màng hoặc lọc ngoài để có dòng chảy nhẹ.

Thông số nước phù hợp nuôi cá chuột

Cá chuột khá nhạy cảm với môi trường nước nhất là khi nước bẩn, cho nên muốn nuôi loài cá này phát triển tốt, sống lâu thì bạn cần lưu ý những thông số nước cơ bản như sau:

• Nhiệt độ: 22 - 27 độ C.
• pH: 6.5 - 7.5
• Độ cứng: 5 - 12 dGH.
• Amoniac, Nitrit: Phải luôn bằng 0.
• Oxy hòa tan: 6 - 8 mg/L, càng cao càng tốt.
• Thay nước: Mỗi tuần thay 20 - 30% nước trong bể để giúp chất lượng nước luôn đạt chuẩn mà cá không bị sốc nước.

Cá chuột ăn gì?

Cá chuột là loài ăn tạp và chúng chủ yếu ăn thức ăn dưới tầng đáy, sau đây là một số loại thức ăn tốt, phù hợp với cá chuột, cùng tìm hiểu thêm nhé.

• Cám viên công nghiệp: Đây là loại thức ăn tiện lợi nhất, bạn có thể dùng cám viên chìm dành riêng cho cá đáy, cám viên nén chuyên cho dòng Corydoras hoặc ám tan chậm.
• Thức ăn tươi sống: Trùn chỉ, bo bo, artemia, giun đỏ, giun đất cắt nhỏ.
• Rau củ: Thỉnh thoảng nên bổ sung các loại rau nấu chín như cải bó xôi, cà rốt, bí đỏ, dưa leo...

Bệnh thường gặp ở cá chuột và cách điều trị

Tuy cá chuột là loài cá cảnh khá là khỏe mạnh, tuy nhiên chúng vẫn có thể mắc một số bệnh do nước bẩn, do môi trường không phù hợp. Cụ thể như sau:

10 loại cá chuột đẹp, phổ biến nhất tại Việt Nam

Ngay bên dưới đây là 10 loại cá chuột đẹp, được yêu thích nhất trong làng cá cảnh Việt Nam, các bạn cùng tìm hiểu nhé.

Cá chuột cà phê

Cá chuột cà phê có màu nâu cafe.

• Tên khoa học: Corydoras aeneus
• Tên tiếng Anh: Bronze Corydoras / Coffee Cory
• Nguồn gốc: Nam Mỹ
• Kích thước: 5 - 7 cm

Cá chuột cà phê là một trong những loài cá chuột phổ biến nhất. Tên gọi "cà phê" xuất phát từ cơ thể có màu nâu trầm hoặc nâu đồng trông giống như màu cà phê. Thân hình mập mạp, đầu to, cá trưởng thành dài từ 5 - 7 cm.

Cá chuột sao

Cá chuột sao.

• Tên khoa học: Corydoras sterbai
• Tên tiếng Anh: Sterbai Corydoras / Starry Cory
• Nguồn gốc: Nam Mỹ - Lưu vực sông Guapore.
• Kích thước: 5 - 6 cm

Đây là một trong nhứng loài cá chuột có ngoại hình đẹp, nổi bật nhất trong họ Corydoras với những hoa văn đốm trắng nhỏ li ti trên nền cơ thể màu nâu hoặc xám trông giống như những ánh sao trên bầu trời. Đầu của chúng có các đường sọc trắng chạy ngang, vây ngực có viền cam hoặc đỏ nhạt, cá thể trưởng thành dài từ 5 - 6 cm.

Cá chuột Pygmy

Những chú cá chuột Pygmy.

• Tên khoa học: Corydoras pygmaeus
• Tên tiếng Anh: Pygmy Corydoras
• Kích thước: Trung bình 2 - 2.5 cm
• Nguồn gốc: Nam Mỹ
• Tuổi thọ: 3 năm

Đây là một trong những loài cá chuột nhỏ nhất với kích thước trưởng thành chỉ từ 2 - 2.5 cm, thường được nuôi chung trong các bể thủy sinh mini. Chúng có thân màu bạc hoặc ánh kim nhẹ, kết hợp với một đường sọc đen kéo dài từ đầu đến đuôi, vây trong suốt.

Cá chuột Panda

Cá chuột Panda.

• Tên khoa học: Corydoras panda
• Tên tiếng Anh: Panda Corydoras
• Nguồn gốc: Peru
• Kích thước: 4 - 5 cm

Đây là một trong các loại cá chuột Mỹ đẹp được yêu thích nhất bởi chúng sở hữu ngoại hình vô cùng đáng yêu với thân màu trắng hồng nhạt, mắt có khoang đen trông giống như gấu trúc Panda, ngoài ra vây và ở gần đuôi cũng có màu đen, kích thước trung bình khi trưởng thành từ 4 - 5 cm.

Cá chuột trắng (Albino Cory)

Cá chuột Albino mắt đỏ.

• Tên khoa học: Corydoras aeneus albino
• Tên tiếng Anh: Albino Corydoras
• Nguồn gốc: Nam Mỹ
• Kích thước: 5 - 7 cm

Cá chuột Albino Cory là một biến thể bạch tạng của loài Corydoras aeneus. Cơ thể chúng có màu trắng hồng hoặc vàng kem, mắt đỏ, kích thước khoảng 5 - 7 cm ở cá trưởng thành. Vì màu sắc độc đáo cho nên cá chuột bạch tạng cũng rất được yêu thích trong bể cá thủy sinh.

Cá chuột mã thiên

Ngoại hình cá chuột mã thiên.

• Tên khoa học: Corydoras trilineatus
• Tên tiếng Anh: Three-line Corydoras
• Nguồn gốc: Lưu vực sông Amazon thuộc các quốc gia như Peru, Brazil, Colombia.
• Kích thước: 5 - 6 cm.

Cá chuột thiên mã là một trong những loài Corydoras có ngoại hình đẹp và ấn tượng nhất với những hoa văn sọc đen chạy dọc thân kết hợp với các đốm đen hình lưới hoặc đường gãy trông giống như "mã vạch" hay "thiên mã" đang chuyển động, thân có màu bạc hay ánh kim nhẹ, kích thước từ 5 - 6 cm, vây lưng rất nhọn.

Cá chuột green

Cá chuột green ánh xanh đẹp mắt.

• Tên khoa học: Corydoras aeneus (biến thể màu xanh metallic)
• Tên tiếng Anh: Green Corydoras / Emerald Cory
• Nguồn gốc: Nam Mỹ, sông Amazon, Venezuela.
• Kích thước: 6 - 7 cm.

Cá chuột green hay còn gọi là cá chuột xanh ánh kim, đây là một trong những dòng cá chuột đẹp và phổ biến nhất trong giới thủy sinh. Chúng có thân hình mập mạp, màu ánh xanh ngọc bích hoặc ánh lục óng ánh dưới ánh đèn, trông giống như những viên ngọc lục bảo dưới đáy bể.

Cá Chuột Metae

Cá Chuột Metae.

• Tên khoa học: Corydoras metae
• Tên tiếng Anh: Bandit Corydoras / Masked Cory
• Nguồn gốc: Sông Meta - Colombia, Nam Mỹ
• Kích thước: 5 - 6 cm

Đây cũng là một trong 10 loài cá chuột phổ biến nhất trong giới cá cảnh ở Việt Nam. Chúng có thân hình nổi bật với một vệt đen chạy nhang qua mắt trông như đang đeo mặt nạ - khá giống với chuột Panda, tuy nhiên nó còn có thêm một sọc đen khác chạy từ vây cho đến cuối thân.

Cá Chuột Chồn Hôi

Một chú cá chuột chồn hôi đang kiếm ăn dưới đáy bể.

• Tên khoa học: Corydoras arcuatus
• Tên tiếng Anh: Skunk Corydoras / Arched Cory
• Nguồn gốc: Sông Amazon, Peru, Brazil.
• Kích thước: 4 - 6 cm

Cá chuột chồn hôi hay còn gọi là cá chuột Skunk, đây là một trong những loài cá chuột khá hiếm, có màu sắc hoa văn độc đáo với một dải màu đen cong từ đỉnh đầu chyaj dọc sống lưng đến cuống đuôi, trông giống như sọc lưng của những chú chồn hôi, cho nên nó mới có cái tên gọi hài hước như vậy.

Cá chuột muối tiêu

Một chú cá chuột muối tiêu.

• Tên khoa học: Corydoras paleatus
• Nguồn gốc: Nam Mỹ, lưu vực sông Amazon.
• Kích thước: 4- 6 cm

Cá chuột muối tiêu cùng là một dòng cá chuột được ưa chuộng tài Việt Nam. Nó có ngoại hình nổi bật với nền màu bạc, điểm xuyến là những mảng màu đen, lấm chấm như muối tiêu. Loài cá này có kích thước trung bình chỉ từ 4 - 6 cm, giá thành rẻ hơn so với những loài cá chuột khác.

Cá chuột bao nhiều tiền

Cá chuột có nhiều mức giá khác nhau, phụ thuộc vào loài, kích thước, màu sắc, nguồn gốc, cửa hàng mua,...Dưới đây là bảng giá cá chuột mới được updat, mời các bạn cùng tham khảo nhé.

Những sai lầm thường gặp khi nuôi cá chuột

Không nên nuôi cá chuột một mình mà nên nuôi theo bầy đàn.

Sau đây là một số sai lầm mà các bạn thường mắc phải khi nuôi cá chuột, cùng tham khảo để rút kinh nghiệm nhé.

• Nuôi số lượng quá ít chỉ từ 1 - 2 con: cá chuột là loài sống theo bầy đàn từ 5 - 10 con, cho nên nếu nuôi quá ít thì cá của bạn sẽ bị stress.
• Không cho ăn đúng, đủ: Nhiều bạn nghĩ cá chuột chỉ cần ăn thức ăn thừa của các loài cá khác là đủ thì đây là hoàn toàn sai lầm nhé, bạn cần cho chúng ăn thức ăn riêng nếu không cá của bạn sẽ bị còi cọc, suy yếu.
• Nuôi chung trong bể thủy sinh có nhiều loài cá hung dữ: Nếu bạn nuôi chung cá chuột với những cá hung dữ như la hán, hồng két thì chúng có thể bị tấn công dẫn đến stress.

Hỏi đáp về cá chuột

Cá chuột Thái cầu vồng có thuộc chi cá chuột không?

Tuy có tên là cá chuột Thái cầu vồng nhưng đây không phải là một loài cá chuột thuộc chi Corydoras, nó là loài cá thuộc họ cá chép.

Nên nuôi cá chuột chung với những loài cá nào?

Bạn chỉ nên nuôi cá chuột chung với những loài cá hiền lành như Neon, guppy, cá cầu vồng...

Qua bài viết trên, cacanhdep.org đã chia sẻ rất nhiều thông tin về cá chuột. Đây là một loài cá cảnh đẹp mà còn giúp giữ gìn vệ sinh cho bể, rất phù hợp để nuôi trong các bể cá cảnh thủy sinh.

Nếu bạn yêu thích, đam mê cá cảnh thì hãy ghé thăm chuyên mục Blog của chúng tôi mỗi ngày để đón đọc thêm nhiều thông tin thú vị, hữu ích về các loài cá khác nhé.